Black lives matter doet de voorbije weken ook in België opnieuw vraagtekens plaatsen bij niet alleen de rol van koning Leopold II in Congo-vrijstaat maar ook bij deze van zijn handlangers.  En dus kwam ook de naam van Generaal Baron Jacques de Dixmude wiens standbeeld op de Diksmuidse Grote Markt staat, opnieuw uitgebreid ter sprake. N-VA-raaadslid Koen Coupillie kondigde in de nationale pers reeds aan de eer, die de generaal in Diksmuide te beurt valt met een standbeeld en een naar hem genoemde straat, opnieuw ter sprake te brengen tijdens de eerstvolgende gemeenteraad.  Maar het boek Alphonse Jacques de Dixmude van auteurs Marjan Dewulf en André Gysel schetst op zijn minst een genuanceerd beeld.  Geen heilige maar ook geen gewetenloze massamoordenaar, Vlaamsonkundig maar geen Vlamingenhater, zo vat Rik Maekelberg, een Diksmuids Afrika-ervaringsdeskundige het samen.  En dan is er ook nog de al dan niet terechte Luikse connectie met het standbeeld op de Diksmuidse Grote Markt.

Auteur Marjan Dewulf toont in dit werk uit 2016 aan hoe door een naamsverwarring moorden bevolen door Auguste Jacques ten onrechte worden toegeschreven aan generaal Alphonse Jacques.  Was deze laatste volgens Rik Maekelberg dan wel geen stichtend voorbeeld, hij speelde uiteindelijk wel zijn rol in het uitbuitingssysteem.  Voor de Diksmuideling, wiens uitgebreidere visie op Generaal Jacques de Dixmude te lezen valt op het Manehoekje, is hij dan toch op zijn minst een gecompliceerd figuur en wie wil meespreken over Jacques moet dan ook voor hem eerst dit boek van Marjan Dewulf en André Gysel gelezen hebben.  Een advies dat hij ook geeft aan voor- en tegenstanders die de figuur van Generaal Jacques gebruiken om hun politiek standpunt door te drukken.

En dan is er nog de intussen bijna vergeten Luikse connectie die ons brengt bij de huidige actuele verjaardagsperiode van de wederopbouw.  Na de oorlog namen enkele Belgische steden uit solidariteit verwoeste steden aan.  Zo bekommerde ondermeer Luik zich om Diksmuide.  Was de aanname volgens de Diksmuidse stadsarchivaris Chris Vandewalle vooral symbolisch, de moedersteden verleenden ook een welgekomen financiële steun.  Zo schonk Luik aan Diksmuide 100.000 frank.  Op vraag van Luik werd door Diksmuide beslist om met het geld een stadspark aan te leggen met een monument voor de gesneuvelden van het 12de Linieregiment dat in 1914 onder leiding van Alphonse Jacques stond.  Dit regiment had Luik als garnizoenstad.
Uiteindelijk zou het monument er om onduidelijke redenen niet komen.  Wel zou Alphonse Jacques bij de inhuldiging van het stadspark in 1926 nog aanwezig geweest zijn.  Intussen werd in 1924 wel al een straat naar hem genoemd.  Na de dood van Jules Marie Alphonse Jacques, zoals hij voluit heette, werd dan in 1928 een Belgisch comité opgericht om een monument voor Jacques op te trekken en daarbij viel volgens de Diksmuidse stadsarchivaris hun oog op Diksmuide.  In eerste instantie gingen er toen stemmen op om het beeld in het park of op de vestingen te plaatsen maar uiteindelijk kreeg het beeld zijn plaats op de Diksmuidse markt.  Maar stadsarchivaris Chris Vandewalle meent wel dat de aanleg van het stadspark in 1926 en de oprichting van het standbeeld voor de generaal niet onmiddellijk aan elkaar kunnen gelinkt worden.  (DLD)