Op maandag 20 oktober zal het net 100 jaar geleden zijn dat Esen één van zijn zwartste bladzijden uit zijn geschiedenis schreef.  Duitse troepen, die hoopten die dag de IJzer te kunnen overschrijden, leden die dag zware verliezen.  En hiervoor betaalden de Esenaars een vreselijke rekening.  Dat wordt op maandag 20 oktober herdacht op de plaats waar het zich allemaal afspeelde, de Esense brouwerij, toen nog Costenoble, nu de Dolle Brouwers.  Er zullen oorlogs- en vredeliederen gezongen worden, er is een tentoonstelling en een projectie “Evocatie Esen 1914” en er wordt een herdenkingstekst onthuld. Aanvang om 18.30 uur.

Op die 20ste oktober 1914 veranderden de geestdriftige Duitse soldaten van enkele uren tevoren in woestelingen, die zich schuldig maakten aan een hele resem moord- en brandpartijen. Zo’n 50 Esenaars betaalden dit die eerste dagen met hun leven.  Boeren werden valselijk beschuldigd op de Duitse soldaten geschoten te hebben waarna ze werden afgemaakt met een bajonet en gezinnen op vlucht werden neergekogeld.  Op de grens tussen Esen en Diksmuide werden onschuldige burgers dwars door het front gestuurd, een zekere dood tegemoet.  Het zijn getuigenissen die Siegfried Debaeke en Luc Ervinck hebben opgeschreven in hun boek “Het drama van Esen” dat uitgegeven is bij De Klaproos.

Vanaf 24 oktober begon men dan honderden Esenaars op te sluiten in de brouwerij Costenoble.  Drie weken lang werden 522 mannen, vrouwen en kinderen er in onmenselijke omstandigheden gevangen gehouden.  Toch is dit Drama van Esen amper bekend bij het brede publiek in tegenstelling tot de wreedheden van de Duitse troepen in ondermeer Leuven.  Maar het Drama van Esen is des te meer en heel diep gegrift in Esens collectief geheugen.

De herdenking vangt aan in de lokalen van de brouwerij De Dolle Brouwers in de Roeselarestraat 12 B om 18.30 u met muziek;  Daarbij is er het optreden van IJzergalm die oorlogs- en vredesliederen brengt.  Om 19 uur is er dan de onthulling van de herdenkingstekst aan de muur van de brouwerij en de projectie “Evocatie Esen 1914”.  Roger Haesaert zorgt dan weer voor een beeld- en klankmontage.  De herdenking wordt omstreeks 20 uur besloten met een receptie met de plaatselijke bieren uit de kelders van de brouwerij.  De tentoonstelling zelf is ook te bezoeken op zondag 19 oktober, zaterdag 25 en zondag 26 oktober en zaterdag 2 november. (DLD)

In de tentoonstelling zijn meerdere foto’s opgenomen, zowel van tijdens als van na de eerste wereldoorlog.  Naast de onthulling van de herdenkingsplaat aan de muur van de brouwerij, wordt er ook gedacht aan de gesneuvelden en slachtoffers uit Esen. (DLD).