Nog tot 16 november loopt in de Diksmuidse galerij Montanus 5, het centrum voor actuele kunst in de Montanusstraat 5 te Diksmuide, Front-Taal, een confrontatie tussen werk uit de collectie van de stad Diksmuide en werk van hedendaagse kunstenaars. Een opmerkelijke tentoonstelling. Hiermee wil men het werk van de frontkunstenaars, dat lang een verwaarloosd facet was in de Belgische geschiedenis en een vergeten hoofdstuk in de kunstwereld, opnieuw onder de aandacht brengen. Meteen willen ook zes hedendaagse kunstenaars in stille dialoog gaan met de werken van deze frontsoldaten en kunstschilders uit de eerste wereldoorlog.
Na de enorme ontreddering van de eerste oorlogsmaanden in 1914 wordt het Duitse offensief tot staan gebracht in de uiterste hoek van West-Vlaanderen. De IJzervlakte verandert in een sompig overstroomd gebied en op 10 november valt Diksmuide. De stad wordt veroverd en vier jaar lang bezet.
Voor Els Vermeersch, curator van deze tentoonstelling ontstaat er, te midden van de angst voor de gevechten en de zoektocht om te overleven,een nieuw soort regelmaat. Geleidelijk aan blijkt hoe sterk de drang naar diepmenselijke expressie en het zoeken naar de troost van schoonheid levendig blijft. Ook in uiterst moeilijke omstandigheden. Er ontwikkelt zich een drukke artistieke bedrijvigheid aan het front. Jarenlang ging de belangstelling uit naar wat kunstenaars in ballingschap creëerden: Constant Permeke in Engeland, Rik Wouters in Nederland of de anarchie van de Dadaïsten in Zwitserland. Maar de kunstenaars aan het front worden geconfronteerd met heel andere leefgewoonten, problemen en patronen. De grauwe ellende van elke dag en de allesomvattende verwoesting is ongekend. Schilders zoeken een nieuwe beeldtaal. Zowel studenten kunst, gevestigde kunstenaars als zondagsschilders vormen een bont artistiek gezelschap. Thematisch zien we menselijke ontreddering en intens verdriet, verwoeste architectuur en desolate landschappen. Er ontstaat een nieuwe stijl die verwant is aan het expressionisme en het fauvisme of er wordt teruggrepen naar het clair-obscur van barok en romantiek. De werken variëren van documentair, academisch tot topkwaliteit.
In Montanus 5 wordt een selectie getoond uit de kunstverzameling van Diksmuide. De collectie groeide organisch. Door de jaren heen werd het rijke bezit van Belle Epoque kunst uitgebreid met schenkingen en vondsten, werken ontstaan tijdens en na de eerste wereldoorlog. Op de tentoonstelling is werk te zien van Achiel Van Sassenbrouck, Jacques Ochs, Samuel De Vriendt, Charles Fouqueray, Leopold Henderyckx, Maurice Catteeuw en C. Lincke.
Zes hedendaagse kunstenaars gaan in stille dialoog met de werken van deze frontsoldaten en kunstschilders uit WO I.: Gilbert Degryse, Peter Simoen, Hedwig Spelliers, Hilde Vandaele, Karl Vandenberghe, Robie Van Outryve en Frans Vercoutere.
Op de opening stelde curator Els Vermeersch nog : dagelijks worden we overstelpt met ‘Herdenking’ en de roep naar ‘Nooit meer oorlog’, dagelijks worden we overweldigd door de mokerslagen van conflicten overal ter wereld. Maar met Front – Taal wil men noch herdenken noch overweldigen maar getuigen in de stilte van de taal:
gebalsemd bloeisel
relikwie
van kwijnend wit
op het tabernakel
van de herinnering
(Robie Van Outryve)
Front-Taal is vrij te bezoeken op vrijdag, zaterdag, zondag en feestdagen, telkens van 10 uur tot 18 uur. Ook op 27, 28, 29 en 30 oktober en 10 en 11 november. Bezoeken zijn ook mogelijk op afspraak (tel. 051/50.48.24). Meer info : www.montanusvijf.be (DLD)