Meer dan zestig nakomelingen van Raymond Moerman (°1893 -+1977) en Elisa Deplae (°1897-+1975) en van hun kinderen Jeanne, Elza, Maria, Gerard (+), Michel en Marcel hebben op 1 mei verzamelen geblazen.  Ze deden dit 100 jaar na het ontstaan van de Dodengang of de Boyau de la Mort die voor de familie Moerman een grote betekenis heeft gekregen en ook heeft behouden.  Niet alleen woonden de ouders van Raymond Moerman destijds in Kaaskerke op amper enkele honderden meters van wat later de Dodengang zou worden, ook zes van hun zonen, allen geboren voor 1900, werden tijdens de eerste wereldoorlog gemobiliseerd.  Opmerkelijk, de zes zonen zouden allemaal de eerste wereldoorlog overleven.  Eén van hen, Raymond, zou dan na de oorlog zowaar zijn hele leven in de schaduw van die Dodengang verder blijven boeren.  Zoon van Raymond, Michel Moerman, doet het verhaal.

familie_Moerman_2014Het echtpaar Amandus Moerman (°1848-+1935) en Romania Demeester (°1856-+1925) woonde vanaf 1879 met hun kinderen in een woning langs een kerkewegel, die startte in de Dodengangstraat net voorbij de huidige woning van gemeenteraadslid Raf Goemaere om door weiden en velden te slingeren en te eindigen in Oud-Stuivekenskerke.  En toen kwam het jaar 1914.  Bij het uitbreken van de eerste wereldoorlog werden zes van hun zonen gemobiliseerd: Arthur, Alfons, Alberic, Raymond, Daniël en Camiel. (op foto ontbreekt Camiel, in zijn plaats staat een schoonbroer die ook gemobiliseerd werd).  Daarnaast moest deze familie, door de nabijheid van het front en de daaropvolgende onderwaterzetting van de IJzervlakte, ook hun woning verlaten.  Zij vluchtten naar Hondschoote in Noord-Frankrijk.
De zonen kwamen bij het terugtrekken van het Belgisch leger terecht in hun eigen geboortestreek.  Raymond, die deel uitmaakte van het 4de Jagers te voet, kwam bij het graven van de Dodengang in 1915 bij wijze van spreken in zijn eigen achtertuin terecht.  Hij verdedigde er als het ware bijna letterlijk “het land van zijn vader” door zijn vele opdrachten in de Dodengang.
Ook na de oorlog bleef Raymond nog onder de wapens bij de bezetting van Duitsland tot eind september 1919.  Na zijn demobilisatie keerde Raymond dan terug naar ‘zijn Kaaskerke’.  Als eerste werk hielp hij mee aan het herstel van de totaal verwoeste streek.  In 1928 kocht hij dan aan de C.O.O. (nu OCMW) een lap grond op 100 meter van Dodengang, in de Dodengangstraat waar nu de woning van Raf Goemaere staat.  Daar zou hij een kleine boerderij bouwen.  Hij huwde in 1928 Elisa Deplae en samen kregen ze 6 kinderen.  Tot in 1971, toen de gebouwen werden verkocht en afgebroken, zouden ze hun kleine boerderij runnen in de schaduw van “De Dodengang” waar Raymond jarenlang vocht voor zijn leven.  En deze Dodengang werd, hoe absurd het ook mag klinken, het uitgelezen speelterrein voor hun kinderen …
En die verbondenheid van de familie Moerman met die Dodengang, in de Kaaskerkse volksmond steevast de Boyau de la Mort of “de Bajo” genoemd, werd ook overgedragen naar de volgende generatie.  Immers, vanaf de geboorte van hun eerste kleinkind in 1954 lieten Raymond en Elisa zich niet pepe of meme noemen zoals toen gebruikelijk was maar wel “pepe  Bajo” en ”meme Bajo”.  En die nazaten hebben het op vandaag nog altijd over pepe Bajo en meme Bajo, als ware het een blijvende eretitel voor hun inmiddels overleden grootouders.  De verbondenheid van de familie Moerman met de Dodengang wordt zo in stand gehouden.

Honderd jaar na het ontstaan van die Dodengang die voor de familie Moerman zoveel heeft betekend, vonden enkele van de kleinkinderen het passend om alle nazaten nog eens bijeen te roepen.  Op vandaag zijn van Raymond en Elisa een 80-tal nazaten bekend waarvan er 65 op de uitnodiging ingingen.   De kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen van de zonen en dochters van Raymond en Elisa poseerden maar al te graag voor de lens van onze fotograaf.  Als herinnering aan 100 jaar Dodengang, die voor de familie Moerman ook een eigen persoonlijk verhaal kent. (DLD)